|
|
|
Hace un par de meses transmitimos la carta que el señor Andjelko Jurun - Presidente de El Hogar Croata S.A. enviara al Primer Ministro de Croacia. Esta carta fue derivada al Ministerio de Justicia y a continuación transmitimos la respuesta de la Ministra Ana Lovrin, en primer lugar en croata y debajo, en castellano.
Invitamos a los lectores a hacernos llegar sus comentarios.
---------------------
REPUBLIKA HRVATSKA
MINISTARSTVO PRAVOSUĐA
KLASA : 910-01/07-01/2
URBROJ: 514-05-04/2-07-2
Zagreb, 17 siječnja 2007.
GOSPODIN ANĐELKO JURUN
HRVATSKI DOM d.d.
LUGONES 4936 – CIUDAD DE BUENOS AIRES
PREDMET : Anđelko Jurun-podnesak
odgovor - dostavlja se
Poštovani
gospodine Jurun:
Ured predsjednika
Vlade Republike Hrvatske proslijedio je Vaš podnesak kojim predlažete ukidanje
i poništenje svih političkih zakona, osuda i odredaba za vrijeme vladavine
komunističke Jugoslavije (1945 – 1991) Ministarstvu pravosuđa koje
Vam na isti odgovara.
Republika
Hrvatska je kao demokratska i pravna država svoj pravni sustav izgradila na
načelima demokratskih i međunarodnih standarda kojim se štite prava
svakog pojedinca. Sloboda, jednakost, nacionalna ravnopravnost i ravnopravnost
spolova, mirotvorstvo, socijalna pravda, poštivanje prava čovjeka,
nepovredivost vlasništva, očuvanje prirode i čovjekova okoliša,
vladavina prava i demokratski višestranački sustav najviše su vrednote
ustavnog poretka i temelj za tumačenje Ustava.
Na tim je
vrednotama Republika Hrvatska izradila svoj pravni sustav, osuđujući
svaki zločin počinjen za vrijeme komunističkog poretka. S tim
ciljem i opredeljenjem Republike Hrvatske kao zemlje visokog standarda u
zaštiti ljudskih prava, Hrvatski sabor je donio Deklaraciju o osudi
zločina počinjenih tijekom totalitarnoga komunističkog poretka u
Hrvatskoj 1945.-1990. godine («Narodne novine» broj:76/06).
Republika
Hrvatska je kao pravna država u pravni sustav ugradila zakonske odredbe na
temelju kojih se rješavaju slučajevi osoba koje su sudovi bivše
Jugoslavije osudili za vrijeme komunističke vladavine za politička
kaznena djela, politički motivirana kaznena djela ili druga kaznena djela
ako je do osuđujuće osude došlo zlouporabom političke moći.
Zakon o kaznenom postupku («Narodne novine» broj 62/03 - pročišćeni
tekst, 115/06) propisuje postupak i pravne lijekove (između ostalih i
reviziju), koji se primjenjuju na odluke sudova bivše SRFJ, do kojih je došlo
zlouporabom političke moći.
Slučaj gospodina
Tiasa Mortigija primjer je funkcioniranja postojećeg pravnog sustava.
Zakonom o
kaznenom postupku propisano je da će vijeće presudom odbiti reviziju
kao neosnovanu ako utvrdi da je podnesena protiv odluke kojom je podnositelj
osuđen za ratni zločin ili drugo kazneno dijelo za koje je Republika
Hrvatska dužna progoniti po pravilima međunarodnog prava, kazneno djelo
čijim je počinjenjem došlo do gubitka života neke osobe, teške
ozljede.
Kako je u konkretnom slučaju Tias Mortigija bio osuđen za kaznena djela ratnog zločina, to je bio razlog posebnog razmatranja vijeća Županijskog suda u Zagrebu, koje je odlučivalo o predmetu temeljem izvanrednog pravnog lijeka. U obrazloženju presude navodi se «iako se u konkretnom slučaju
radi o osuđujućoj presudi za kaznena djela ratnog zločina,
vijeće nije unaprijed isključilo mogućnost primjene revizije
samo zbog kvalifikacije ovih djela, zbog toga jer je upravo zlouporabom
političke moći često dolazilo do takve pravne kvalifikacije, a
sve u cilju difamiranja osobe okrivljenika»
Revizija je u
ovom slučaju bila osnovana i osuđujuća presuda je poništena. Iz
navedenog citata vidljivo je da hrvatsko pravosuđe s posebnom pažnjom
postupa u takvim slučajevima upravo rukovodeći se činjenicom da
su u vrijeme komunističkog poretka nastale brojne nepravde i da je te
nepravde potrebno ispraviti.. Zakonima se propisuje na koji će se
način urediti određeni odnosi u društvu. Ti se odnosi primjenjuju na
pojedinca u onim slučajevima kada on na temelju njih ostvaruje neka prava
ili trpi neke posljedice. Pojedinac je taj kojem stoje na raspolaganje pravna
sredstva za zaštitu ukoliko smatra da mu je neko pravo povrijeđeno. Na
isti je način Zakonom o kaznenom postupku propisano da osoba (a ukoliko je
osoba umrla onda njeni zakonski nasljednici) koju su sudovi bivše Jugoslavije
osudili za vrijeme komunističke vladavine za politička ili druga
kaznena djela, ako je do osuđujuće odluke došlo zlouporabom
političke moći mogu zatražiti poništenje osuđujuće odluke
ili njoj drugog odgovarajućeg pravnog akta.
Nadamo se da smo
ovim pojašnjenjem udovoljili upitu koji ste postavili.
S poštovanjem,
MINISTRICA
Ana Lovrin
O tome obavjest:
Vlada Republike Hrvatske
-------------------------------
REPÚBLICA DE CROACIA
MINISTERIO DE JUSTICIA
CLASE: 910-01/07-01/2
NÚMERO DE ORDEN: 514-05-04/2-07-2
Zagreb, 17 de enero de 2007.-
SEÑOR ANDELKO JURUN
EL HOGAR CROATA S.A.
LUGONES 4936 – CIUDAD DE BUENOS AIRES
ASUNTO: Andelko
Jurun – carta / solicitud
se envía respuesta
Estimado señor
Jurun:
Desde la oficina
del presidente del Gobierno de la República de Croacia han derivado su carta /
solicitud a través de la cual propone la derogación y anulación de todas las
leyes de carácter político, sentencias y resoluciones dictadas durante el
gobierno comunista de Yugoslavia (1945 – 1991), al Ministerio de Justicia, el
cual le contesta a la misma.
La República de
Croacia, como país democrático y de derecho, construyó su sistema jurídico
basado en los principios de los estándares democráticos e internacionales con
los cuales se protegen los derechos de cada individuo. La libertad, la
igualdad, la igualdad nacional y la igualdad de sexos, la conservación de la
paz, los derechos sociales, el respeto de los derechos del hombre, la
inviolabilidad de la propiedad, la protección de la naturaleza y del medio
ambiente del hombre, el gobierno de derecho y el sistema democrático
pluralista, son los más altos valores del sistema constitucional y la base para
la explicación de la Constitución.
Sobre esos
valores la República de Croacia construyó su sistema jurídico, condenando cada
crimen cometido durante el régimen comunista. Con ese objetivo y elección de la
República de Croacia como país de alto estandar en lo referente a la protección
de los derechos del hombre, el Sabor (Parlamento) Croata expidió una
Declaración sobre la condena de los crímenes cometidos durante el régimen
totalitario comunista en Croacia 1945 – 1990 («Narodne novine» (Boletín Oficial
de Croacia) número: 76/06).
La República de
Croacia, como estado de derecho, insertó en el sistema jurídico las
disposiciones en base a las cuales se resuelven los casos de las personas que
fueron condenadas por los tribunales de la ex-Yugoslavia durante el régimen
comunista por delitos políticos, delitos motivados políticamente u otros hechos
punibles si a la sentencia condenatoria se llegó a través del abuso del poder
poítico. La ley de proceso penal («Narodne novine» número 62/03 – texto
modificado 115/06) establece el procedimiento y los recursos legales (entre
otros, también el de revisión), los cuales se aplican a las resoluciones de los
tribunales de la ex-SFRJ (República Socialista Federativa de Yugoslavia), a las
cuales se hubiera llegado mediante el abuso del poder político.
El caso del señor
Tias Mortigija, es un ejemplo del funcionamiento del sistema jurídico
existente.
A través de la
ley de procedimiento penal se dispone que el tribunal con su fallo rechazará la
revisión como no fundamentada si constata que fue realizada contra una
resolución por la cual el solicitante ha sido condenado por un crimen de guerra
o algún otro acto punible, el cual debe ser perseguido por la República de
Croacia, conforme a las disposiciones del derecho internacional, acto punible a
través de cuya ejecución se llegó hasta la pérdida de la vida de alguna persona
o lesiones graves.
Como en el caso concreto de Tias Mortigija, éste fue condenado por
(actos punibles de) crímenes de guerra, esto ha sido motivo de una especial
consideración del Consejo especial de
apelaciones del Tribunal Distrital de Zagreb, el cual resolvía sobre el caso en
base a un recurso legal extraordinario. En los fundamentos del fallo se
establece: «aunque en este caso concreto se trata de un fallo condenatorio por (actos
punibles de) crímenes de guerra, el tribunal no excluyó la posibilidad de
aplicar la revisión sólo por la calificación de estos actos, por la razón de
que justamente a través del abuso del poder político a menudo se llegaba a esas
calificaciones legales, y todo con el objetivo de difamar a la persona del
imputado»
La revisión en
este caso estaba fundamentada y el fallo condenatorio fue anulado. De este caso
citado, se puede ver que la justicia croata actúa con especial atención en esos
casos, justamente siguiendo el hecho de que durante el régimen comunista han
surgido numerosas injusticias y que es necesario corregir esas injusticias. A
través de la leyes se establece de qué forma se arreglarán determinadas relaciones
en la sociedad. Esas relaciones se aplican al individuo en los casos que él en
base a ellas hace realidad algunos derechos o sufre algunas consecuencias. El
individuo es quien tiene a su disposición los medios legales para la
protección, en cuanto considera que algún derecho le ha sido lesionado. De
igual manera, a través de la Ley de procedimiento penal se establece que la
persona (si la persona ha fallecido, entonces sus herederos legales) a la cual
los tribunales de la ex-Yugoslavia han condenado durante el gobierno comunista
por actos políticos o algún otro acto punible, si a través de la resolución
condenatoria se llegó al abuso del poder político, puede solicitar la anulación
de la resolución condenatoria o la realización del acto correspondiente
conforme a derecho.
Esperamos que con
esta aclaración hayamos satisfecho la pregunta que usted nos ha realizado.
Atentamente,
MINISTRA
Ana Lovrin
Notificar al
Gobierno de la República de Croacia
Traducción al castellano: Dra. Adriana Ivana Smajić - La Dra. Adriana Ivana Smajić es abogada y traductora oficial de
croata-español.